Co Westerik - Dagelijkse verwondering

9 februari tot en met 26 mei 2019

Beeldmateriaal

In 2019 brengt Museum Boijmans Van Beuningen een hommage aan de onlangs op 94-jarige leeftijd overleden Rotterdamse kunstenaar Co Westerik, met een overzichtstentoonstelling van zijn kunstwerken en dagboeken. Deze privé journalen worden voor het eerst getoond.

Op 9 februari 2019 opent ‘Dagelijkse verwondering’, een overzicht van het oeuvre van Co Westerik, samengesteld in hechte samenwerking met het Co Westerik Fonds. De tentoonstelling neemt de bezoeker mee in Westerik’s belevingswereld, waarin het alledaagse iets bijzonders wordt. De expositie wordt opgesteld in de Willem van der Vorm Galerij en het prentenkabinet – beide onderdeel van de moderne helft van het museumgebouw, dat nog tot en met 26 mei 2019 open is. Behalve vijftig werken van de kunstenaar zullen ook zes dagboeken voor het eerst te zien zijn. ‘Dagelijkse verwondering’ valt samen met de publicatie van deze bijzondere journalen, waarin Westerik het ontstaan van zijn kunstwerken bijhield. Museum Boijmans Van Beuningen heeft vaker aandacht besteed aan Co Westerik, die een groot deel van zijn leven woonde en werkte in Rotterdam: de laatste keer in 2014 ter ere van zijn 90ste verjaardag. Het museum bezit 7 schilderijen en een uitgebreide collectie van 152 tekeningen en prenten van de kunstenaar.

Directeur Sjarel Ex: “Co Westerik heeft onvergetelijke beelden gecreëerd die in ons collectieve geheugen staan gegrift. Zijn kunst zal van eeuwige waarde blijken.”

Co Westerik, 'Hand boven torso' (2007, tempera, alkydverf en olieverf op doek) en 'Grammofoonspeler' (1971, olieverf en tempera op doek op paneel). Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam.

Co Westerik werd geboren op 2 maart 1924 in Den Haag en volgde daar zijn opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten. Vanaf 1971 werkte hij afwisselend vanuit Rotterdam en Zuid-Frankrijk. Westerik staat vooral bekend als schilder, maar heeft ook veel getekend: zijn werken gemaakt met pen, potlood, krijt, aquarelverf en Oost-Indische inkt zijn gemaakt met een snelheid en luchtigheid die de tekeningen onderscheidt van zijn schilderijen. Die bestaan uit verschillende, zeer minutieus aangebrachte verflagen, waardoor ze juist uiterst langzaam tot stand komen. Co Westerik overleed op 94-jarige leeftijd, op 10 september 2018 te Rotterdam.

Het poëtische karakter van Westeriks werken roept gevoelens en emoties op. De doeken tonen scènes die aan de werkelijkheid zijn ontleend, maar veranderen door de eigen, wonderlijke blik van de kunstenaar. In de kunst van Westerik dragen alledaagse gebeurtenissen en gewone mensen iets ongemakkelijks in zich. Details, zoals de gezwollen aderen op de rug van een hand in ‘De Handkus‘ (1984), worden dusdanig uitvergroot dat ze een heel andere lading krijgen. Deze ongemakkelijke lading maakte de meeste indruk bij één van zijn bekendste werken, 'Snijden aan gras', waarvan Westerik tussen 1966 en 1975 vijf versies maakte. De kunstwerken tonen één of meerdere vingers boven grassprieten in extreme close-up. Een vinger snijdt zich aan het gras. De snee is zo plastisch verbeeld dat het geringe incident - iets dat Westerik ooit zelf overkwam - iets misselijkmakends krijgt. Op initiatief van de Stichting Openbaar Kunstbezit sierden reproducties van het kunstwerk enige tijd de treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen, totdat zij werden verwijderd omdat het beeld door sommige reizigers als te pijnlijk werd ervaren.

Co Westerik, 'De handkus', 1984, olieverf en tempera op paneel. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam.

‘Dagelijkse verwondering’ bestaat uit vijftig werken van Co Westerik, waaronder schilderijen, tekeningen, prenten en video’s. Twintig van deze kunstwerken komen uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen, de overige werken uit het Gemeentemuseum en het Stedelijk Museum, alsmede uit particuliere collecties en de collectie van de kunstenaar zelf (Co Westerik Fonds). Sommige werken zijn nooit eerder tentoongesteld. Centraal in dit bijzondere retrospectief van het werk en leven van de Rotterdamse kunstenaar, staan de zes dagboeken die hij zijn hele leven bijhield. Hierin noteerde hij bijna dagelijks welke keuzes en vorderingen hij maakte in de trage ontstaansprocessen van zijn kunstwerken. De expositie van de journaals was al gepland voor het overlijden van Westerik. Na zijn dood is het project, in overleg met de familie, uitgebreid tot dit gewogen overzicht van zijn oeuvre.

De tentoonstelling bevat ook een speciale presentatie ter ere van Westeriks monumentale muurschildering in Rotterdam: het zeventien meter hoge ‘Touwtjespringend meisje’, dat tussen 1976 en 1988 de zijgevel van het hoofdbureau van de politie sierde aan het Haagseveer. Het fresco was geliefd onder Rotterdammers, maar werd ondanks protest vernietigd bij de sloop van het politiebureau.

Francesco Stocchi, conservator moderne en hedendaagse kunst, over ‘Dagelijkse verwondering’: ‘Co Westerik’s unieke visie op het gewone en alledaagse biedt een geheel nieuwe relatie tussen mens en natuur en de representatie daarvan. Het is een eer om dit project, begonnen in samenwerking met de kunstenaar zelf, te mogen presenteren.’

Co Westerik, 'Touwtjespringend meisje', 1976, penseel en aquarelverf op papier, 100 x 74 cm. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam.

Vanaf 2019 gaat Museum Boijmans Van Beuningen in Transit. Als het museumgebouw vanaf de vroege zomer van 2019 gesloten is voor vernieuwing, blijft de collectie op allerlei manieren toegankelijk voor het publiek en loopt het programma door. Zo stellen acht instellingen en musea in de stad tentoonstellingen samen met kunstwerken uit de museumcollectie, onder de noemer ‘Boijmans bij de Buren’. Ook is de collectie te zien in het buitenland, met reizende tentoonstellingen. De boekencollectie wordt overgeplaatst naar het Stadsarchief Rotterdam. Rotterdamse schoolklassen worden met ‘Boijmans in de Klas’ verrast met een onderwijsprogramma waarin echte kunstwerken een plaats krijgen. Daarnaast wordt hard gewerkt aan een locatie op Rotterdam Zuid, een proeftuin voor de jonge generatie. Ondertussen vordert de bouw van Depot Boijmans Van Beuningen - het eerste publiek toegankelijke kunst depot ter wereld, dat begin 2021 wordt geopend in Rotterdam.

www.boijmans.nl