Gestolen kunstwerk komt terug

Bijna zestig jaar na diefstal uit Museum Boijmans Van Beuningen, is een gestolen kunstwerk teruggevonden. Het museum is verrast en bijzonder blij met de terugkomst van het ruim vijf eeuwen oude schilderij. Tot 21 mei wordt het werk op zaal getoond in de lopende tentoonstelling ‘Babel - Oude meesters terug uit Japan’.

Een vijftiende-eeuws paneeltje (van ca. 33 x 19 cm) met ‘De geboorte van Maria’ werd op 27 december 1960 op klaarlichte dag tijdens een lunchpauze van de beveiliger uit Museum Boijmans Van Beuningen gestolen. Dankzij een tip van een oplettende Duitse verzamelaar die het werk in de catalogus voor een veiling in Bonn tegenkwam, kon het schilderij deze week terugkeren naar het museum.

De diefstal zorgde voor een internationale zoektocht, brieven van een gevangene en twee helderzienden aan toenmalig directeur Ebbinge Wubben, opsporingsbevelen en een uitgeloofde beloning van 2.500 gulden. Na twee jaar was het werk nog steeds niet opgedoken en is de zoektocht gestaakt. De verzekering keerde geld uit waarmee een paneeltje met de voorstelling van de ‘Annunciatie’ uit hetzelfde altaarstuk kon worden aangekocht. Het museum installeerde vervolgens alarmen achter de schilderijen.

Het werkje, olieverf op paneel, was voorheen toegeschreven aan Jan Provoost, nu anoniem, eind 15e eeuw. Het was onderdeel van de aankoop van de Collectie Van Beuningen door de Gemeente Rotterdam en ten tijden van de diefstal nog maar kort in het museum (sinds 1958). Het paneeltje is onderdeel van een groter altaarstuk geweest, een veel-luik van minstens vijf werkjes, waarvan één stuk, na de diefstal, door het museum is aangekocht. Op de tentoonstelling ‘Babel - oude meesters terug uit Japan’ die tot 21 mei is te zien, wordt het werk (voor het eerst in vermoedelijk eeuwen) getoond in een vitrine naast  het andere werk. Friso Lammertse, conservator oude kunst Museum Boijmans Van Beuningen: “Het is natuurlijk een knotsgek verhaal, tamelijk bizar ook dat het zo lang heeft geduurd en we nu twee werken uit hetzelfde retabel bezitten.”  

Het verloren kunstwerk heeft tijdens haar afwezigheid onder meer verfverlies door vochtschade opgelopen en zal binnenkort worden gerestaureerd. Het verfverlies zit rechtsonder. De hoofdvoorstelling is nog mooi intact.

Sandra Kisters, Hoofd Collectie en Onderzoek Museum Boijmans Van Beuningen: “Over de dader is niets bekend, behalve dat deze vermoedelijk meerdere werken heeft gestolen uit Nederlandse en Duitse musea. Uit Duits politieonderzoek kwam naar voren dat de persoon die het werkje heeft ingebracht op de veiling in Bonn, te goeder trouw was. Uit een erfenis had hij echter meerdere werken ontvangen. Hoe hij precies de werken in bezit heeft gekregen, is ons niet bekend. We zijn de liefhebber die het paneeltje signaleerde zeer dankbaar voor zijn oplettendheid.”

De tweede keer dat een kunstwerk uit het museum werd gestolen, betrof het ‘Portret van een jongen in herderskostuum’ van Dirck van Santvoort. Een paneel uit de studiecollectie, zonder eigen alarm. Dit werk is echter maar kort van het museum gescheiden geweest. De dief met spijt en/of angst, retourneerde het schilderij een maand na diefstal via de brievenbus van het museum.