Museum Boijmans Van Beuningen als lab voor social design

Summary

De was doen in een wassalon, servies produceren van lokaal zand of zelf plastic recyclen; tot en met 14 januari 2018 is het allemaal mogelijk tijdens de designtentoonstelling ‘Change the System’ in Museum Boijmans Van Beuningen. Met verschillende Change Challenges wil het museum bezoekers actief betrekken bij social design. "Om het systeem te kunnen veranderen, is namelijk de inbreng van iedereen van belang", licht conservator Annemartine van Kesteren toe. Ontwerpers dagen bezoekers uit om actief deel te nemen aan hun projecten. De Change Challenges zijn onderdeel van ‘Change the System’ met werk van vijftig designers en kunstenaars die de ambitie hebben om onze leefomgeving te veranderen - in kleine stappen of met een groot gebaar. De expositie gaat over de veranderkracht van kunst en design en de oplossingen van hedendaagse designers en kunstenaars voor mondiale bedreigingen als vervuiling, conflicten, schaarse grondstoffen en politieke spanningen.

1. Doe-het-zelf plastic recyclen

Designer Dave Hakkens wil het recyclen van plastic zo laagdrempelig mogelijk maken voor iedereen. Hij heeft vier recyclemachines ontworpen die gebruikt kunststof versnipperen, omsmelten, persen of bakken tot een nieuw voorwerp. Het ontwerp van deze machines is online en gratis toegankelijk. Hiermee wil hij mensen aansporen om zelf aan de slag te gaan. Ontwerper Suzanne Koops is geïnspireerd geraakt door Hakkens’ project en heeft de vier recyclemachines gebouwd op de binnenplaats van het museum. Bezoekers kunnen tot en met 5 november oud plastic inleveren in het recyclelab en samen met Suzanne Koops het tweedehands plastic transformeren tot een mooi nieuw product.

2. Menselijke energiecentrale

Melle Smets en Kris De Decker onderzoeken met The Human Power Plant mogelijkheden om energie op te wekken met menselijke spierkracht. De kunstenaars werken aan een voorstel om een studentenflat van 22 verdiepingen te veranderen in een zelfvoorzienende energiecentrale waarbij de energie wordt opgewekt door de studenten zelf. Het prototype van deze energiecentrale is tijdens ‘Change the System’ op het museumplein te zien. Een uitdaging van het project is: hoe stimuleer je mensen om productieve energieleveranciers te worden? Tijdens workshops op 4, 5, 10 en 11 november, en de familiedag op 7 januari, kunnen bezoekers bijdragen aan de compositie van een work song én zelf energie opwekken.

3. Wassen in het museum

Tot en met 23 december staat er midden in het museum een wasserette waar bezoekers gratis hun was kunnen doen. Wassalon Boijmans is een project van social designer Manon van Hoeckel met als doel om mensen met elkaar in contact te brengen. De wassalon fungeert als een laagdrempelige ontmoetingsplek. Terwijl de machines draaien, raken vreemden met elkaar in gesprek. Na het wassen is het museum vrij toegankelijk. Tijdens een bezoek aan de tentoonstelling ‘Change the System’ zorgt het 'Wasprogramma', een set van prikkelende vragen, voor extra gespreksstof.

4. Portal: De kleding van de museumbezoeker in kaart gebracht

Ontwerper Elisa van Joolen onderzoekt in de installatie One-to-One de identiteit van een modemerk. Zij gaat daarbij verder dan enkel het bespreken van de klassieke uitingen en probeert achter de wezenlijke relaties binnen het modesysteem te komen. Als een vervolg op deze installatie zal zij op 10 en 11 november Portal uitvoeren; samen met studenten van MA Fashion Strategy (ArtEZ University of the Arts) in een zaal-vullende installatie onderzoeken wat de emotionele, sociale en economische waardes van de kledingstukken van de museumbezoekers zijn. Bezoekers wordt gevraagd een kledingstuk uit te trekken, om vervolgens de omtrek op de grond te tapen op een levensgroot vel en een serie vragen te beantwoorden met betrekking tot de productie, de materialen, het eigendom en de emotionele waarde. Tijdens de twee dagen zullen zoveel mogelijk gegevens worden verzameld en zal naar de onderlinge verbindingen tussen de kledingstukken worden gekeken, om zo de gelaagdheid van betekenisvorming in mode bloot te leggen en waardesystemen te bevragen. Na 11 november zullen op zaal de overblijfselen van de workshop te zien zijn, in de vorm van een A1-formaat boek. Daarnaast gaat Elisa samen met de studenten de verzamelde data analyseren en zullen in januari de resultaten in het museum gepresenteerd worden.

5. Rotterdams glasservies

De voorraden wit zand voor transparant glas zijn wereldwijd steeds schaarser. Lokale zandvoorraden zullen steeds belangrijkere bronnen worden. De huidige industrie kan de wisselende kwaliteit van lokaal zand nog niet verwerken. Atelier NL ontwikkelde een productiemethode om glas te maken van lokaal gewonnen zand. Het onderzoek toont het rijke spectrum aan glassoorten dat met lokale grondstoffen kan worden geproduceerd. Atelier NL maakt tijdens ‘Change the System’ een glasservies van zand van de Maasvlakte. Geïnteresseerden kunnen een Rotterdams glasservies reserveren via een inschrijfformulier verkrijgbaar tijdens de tentoonstelling. Na twintig reserveringen start de productie van de eerste partij. Op zondag 26 november organiseert Atelier NL een excursie naar de Maasvlakte om zand te verzamelen, prepareren en sorteren. Opgeven kan via boijmans.nl.

6. Krimpen naar 50 cm

Kunstenaar Arne Hendriks onderzoekt wat de gevolgen zijn als de mens maar 50 centimeter lang is. Mensen worden steeds langer, met als gevolg dat er meer voedsel, energie en ruimte nodig is. Maar wat als we onze kennis gebruiken om de mens te laten krimpen? De kunstenaar heeft zijn werkplek tijdelijk naar het museum verplaatst en samen met het publiek probeert hij een beeld te vormen van de 50 centimeter lange mens. Arne Hendriks organiseert meerdere activiteiten rondom dit nieuwe mensbeeld, een nieuwe economische theorie en verschillende fabeldieren gedurende de tentoonstellingsperiode.

7. A day of change

Op maandag 23 oktober van 20.00 - 21.00 uur is Museum Boijmans Van Beuningen tijdens de Dutch Design Week te gast in Mu artspace. Curator Annemartine van Kesteren spreekt met de ontwerpers Nadine Sterk en Lonny van Ryswyck van Atelier NL en Christien Meindertsma over hun ideeën om onze leefomgeving te veranderen. Onderwerpen van gesprek zijn schaarste en het opschalen van ‘waardeloos’ materiaal.

Transitieruimte - Children of the Light

De lichtscenografie van ‘Change the System’ is vormgegeven door ‘Children of the Light’. Naast een aangepast lichtsysteem hebben zij twee transitieruimtes ontworpen: een volledig donkere ruimte en een ruimte gevuld met licht. Ze vormen een overgang tussen tentoonstellingszalen en -thema’s en fungeren als een soort reset-knop voor de bezoeker.

Voor meer informatie over de Change Challenges en het actuele programma bezoek: boijmans.nl/lets-change-the-system